در میان انواع طرحهای بیمهای که از جانب شرکتهای مختلف ارائه میشوند، بیمه شخص ثالث همچنان پرمخاطبترین نوع بیمه است. بدون شک یکی از دلایل اصلی سهم بالای بیمه شخص ثالث در بازار ایران، اجباری بودن این بیمه است. بهصورتیکه اگر وسیله نقلیهای تحت این پوشش نباشد، ممکن است عواقب جبرانناپذیری داشته باشد که به آن خواهیم پرداخت.
اما بهراستی بیمه شخص ثالث چه مواردی را پوشش میدهد و علت نامگذاری این بیمه چیست. در پوشش بیمه شخص ثالث، شخص اول مالک وسیله نقلیه یا بیمهگزار، شخص ثانی شرکت بیمه یا بیمهگر و شخص ثالث فرد زیاندیده غیر از راننده مقصر در حادثه هستند.
برای مثال در یک حادثه رانندگی هزینه درمان، فوت و خسارت وارد شده به اموال تمامی افراد زیاندیده، تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار میگیرد. راننده مقصر نیز تحت پوشش بیمه حوادث راننده که به تازگی جزئی از بیمه شخص ثالث شده است قرار میگیرد. با این تفاوت که بیمه حوادث راننده تنها خسارتهای جانی را پوشش میدهد و در برابر خسارات مالی مسئولیتی ندارد.
بیمه شخص ثالث را تمامی شرکتهای بیمه ارائه میدهند و نرخ بیمه در شرکتهای مختلف میتواند متفاوت باشد. همچنین تفاوت در کیفیت ارائه خدمات این بیمه میتواند تأثیر بسزایی در میزان رضایت بیمهگزار داشته باشد. در ادامه به بررسی بهترین بیمه شخص ثالث نیز خواهیم پرداخت.
در اولین قدم به این میپردازیم که حق بیمه شخص ثالث بر چه اساسی تعیین میشود و سپس به عوامل مؤثر بر قیمت نهایی خواهیم پرداخت.
اساس تعیین حق بیمه شخص ثالث و میزان پوشش مالی و جانی که به آن خواهیم پرداخت مبلغ تعیینشده برای دیه کامل یک انسان در ماه حرام است. هر ساله قوه قضائیه میزان مشخصی را به عنوان حق دیه کامل در ماه حرام اعلام میکند. در سال 1400 دیه کامل در ماه حرام 640 میلیون تومان و در ماه غیرحرام 480 میلیون تومان تعیین شده است. در تقویم قمری چهار ماه ذیالقعده، ذیالحجه، محرم و رجب ماههای حرام به شمار میآیند. بدین معنی که اگر فوت ناشی از حادثه رانندگی در یکی از این چهار ماه رخ دهد میزان دیه 640 میلیون تومان و در باقی ماههای سال 480 میلیون تومان خواهد بود. بر همین اساس حداقل پوشش مالی نیز در سال 1400، 16 میلیون تومان تعیین شده است که یک چهلم دیه کامل در ماه حرام است. بیمه مرکزی بر اساس این مبلغ، حق بیمه را به شرکتهای بیمه ابلاغ میکند. این مبلغ پایه حق بیمه خواهد بود. در مراحل بعدی میتوان با استفاده از تخفیفها و تغییر برخی از فاکتورهای مؤثر بر حق بیمه، قیمت بیمه شخص ثالث را کاهش یا افزایش داد.
در سال 1400 قانون تخفیف بیمه شخص ثالث تغییر کرده است. به این صورت که دیگر بعد از خرید یک خودرو، تخفیفهایی که متعلق به مالک قبلی است به شما منتقل نمیشود و برای تمدید بیمه شخص ثالث نمیتوانید از آن تخفیفها استفاده کنید.
البته هر شخص میتواند تخفیفهایی را که به نامش است برای خود حفظ کند؛ یعنی شما میتوانید تخفیف ماشین قبلی خود را (که به نام خودتان بوده) به خودروی جدید خود یا به خودروی بستگان درجه اول مثل والدین، همسر و فرزندان منتقل کنید.
اگر تخفیفهای بیمهنامه فعلی به نام خودتان است و تغییر مالکیتی هم برای خودرو ایجاد نشده است، میتوانید درصد تخفیفی را که بر روی بیمهنامه نوشته شده است، در سایت بیمیتو وارد کنید.
در گام بعدی اینکه در مدت بیمهنامه قبلی از آن استفاده کردید یا نه اهمیت دارد. اگر در این مدت از بیمهنامه خودرو استفاده کرده باشید باید تعداد خسارتهای جانی، مالی و حوادث راننده را نیز از روی بیمهنامه بخوانید. درصورتیکه از بیمهنامه خودرو استفاده کرده باشید بر روی آن یک مهر زده شده که تعداد خسارت و نوع آن توسط مرکز پرداخت خسارت شرکت بیمه مشخص است. با استفاده از درصد تخفیف بیمهنامه و اینکه در این مدت از بیمهنامه استفاده کردید یا نه میتوانید میزان تخفیف عدم خسارت بیمهنامه خود را محاسبه کنید و استعلام قیمت بیمه شخص ثالث بگیرید.
کاربری خودرو تعیینکننده میزان ریسک خودرو برای رخ دادن حادثه و همچنین میزان هزینه معمول در یک حادثه رانندگی است. برای مثال خودروهای تاکسی یا آموزش رانندگی، بیشتر در معرض حوادث رانندگی هستند و باید حق بیمه شخص ثالث بیشتری را پرداخت کنند. تاکسیها موظف به پرداخت 20% حق بیمه ثالث بیشتر و خودروهای آموزش رانندگی موظف به پرداخت 15% حق بیمه ثالث بیشتر هستند. کاربریهای دیگری نیز تعریف شدهاست که برخی از آنها صنعتی، آمبولانس و حمل خون و آتشنشانی، بارکش، عمومی سازمانی و ... هستند.
در مقابل تخفیف عدم خسارت بیمه شخص ثالث، جریمه دیرکرد آن موجب افزایش حق بیمه میشود. همانطور که اشاره کردیم بیمه شخص ثالث برای تمامی دارندگان وسایل نقلیه اجباری است. درصورتیکه در تمدید بیمه شخص ثالث وقفهای بیفتد به صورت روزشمار مبلغی به حق بیمه ماشین اضافه خواهد شد که برای خودروهای مختلف متفاوت است. اضافه شدن جریمه دیرکرد به حق بیمه ماشین به صورت روزشمار تنها تا 365 روز محاسبه و اعمال میشود؛ به این صورت که جریمه دیرکرد یک سال با دو سال فرقی ندارد.
میزان پوشش از موارد دیگری است که تعیینکننده حق بیمه ماشین است. پوشش به معنای تعهد مالی شرکت بیمه در مقابل بیمهگزار است. حداقل میزان پوشش مالی تعیین شده از جانب بیمه مرکزی در سال 1400، 16 میلیون تومان است. بیمهگزار میتواند با پرداخت حق بیمه بیشتر، پوشش مالی بالاتری را خریداری کند. برای مثال اگر خسارت واردشده به زیاندیده در یک حادثه رانندگی 20 میلیون تومان باشد و فرد مقصر حداقل میزان پوشش مالی را خریداری کرده باشد، باید مابهتفاوت 4 میلیون تومان خسارت واردشده را شخصاً تقبل کند در صورتیکه با پرداخت حق بیمه اندکی بیشتر و خرید پوشش 20 میلیون تومانی لازم نبود هیچ هزینهای را جدا از خسارت پرداختی شرکت بیمه بپردازد. همانطور که میدانید در چند سال گذشته قیمت ماشین رشد چند برابری داشته به همین دلیل ممکن است در تصادف با یک خودروی گرانقیمت خسارت واردشده بیشتر از پوشش پایه بیمه ثالث باشد؛ بنابراین توصیه میشود حتماً پوشش مالی بیمه شخص ثالث ماشین خود را بالا انتخاب کنید و به پوشش پایه این بیمه اکتفا نکنید. با خرید بیمه شخص ثالث از بیمیتو میتوانید ببینید هر شرکت بیمه چه پوششهای مالی را ارائه میدهد و قیمت هر یک چقدر است.
در سالهای گذشته بیمه مرکزی هر ساله حداقل و حداکثر حق بیمه را به شرکتهای بیمه ابلاغ میکرد و شرکتهای بیمه میتوانستند در این بازه قیمتی، مبلغی را که برایشان مطلوب بود به عنوان حق بیمه ثالث به متقاضیان بیمه شخص ثالث اعلام کنند؛ در حال حاضر بعضی از شرکتهای بیمه تخفیفهایی دورهای و موقتی را بر روی نرخ بیمه ارائه میدهند و بعضی خیر؛ بنابراین قیمت بیمه شخص ثالث شرکتهای مختلف با یکدیگر تفاوت دارد. علاوه بر تخفیف شرکت بیمه تخفیف عدم خسارت بیمهنامه قبلی شما نیز بر نرخ بیمه شما تاثیر میگذارد و در استعلام نرخ بیمه شخص ثالث باید آن را اعمال کنید.